Saluki – znany również jako chart perski – to piękny i dostojny pies o niezwykle szczupłej sylwetce i zachwycającej sierści. Zdecydowanie jednak chart ten nie nadaje się dla każdego ze względu na dość dużą niezależność i silny instynkt łowiecki. Dowiedz się więcej o chartach z Bliskiego Wschodu.
Pochodzenie saluki
Rasa chartów perskich wywodzi się z Bliskiego Wschodu, a dokładniej z terenów Persji (dzisiejszego Iranu) i Egiptu. Saluki uznawana jest za jedną z najstarszych ras psów na świecie, a jej historia sięga starożytności. Nazwa rasy pochodzi od staroarabskiego słowa saluqi, które odnosiło się do ludów Saluk zamieszkujących obszar dzisiejszego Jemenu. O psach towarzyszących mieszkańcom tego terenu mówiło się psy Saluków.
Chart perski wykorzystywany był głównie do polowań na gazele, antylopy, zające, a czasem i ptaki. Dzięki swojej niezwykłej szybkości, zwinności i doskonałemu węchowi saluki stanowiły nieocenioną pomoc dla myśliwych. Rasa dość szybko trafiła do Europy, ale przez długi czas w ogóle nie wzbudzała zainteresowania. Nieco więcej hodowli zaczęło powstawać dopiero w XIX wieku. W Polsce zaś pierwsza suczka rasy saluki pojawiła się w latach 70. XX wieku. Do dziś jednak charty perskie nie są powszechnie spotykane i trafiają raczej do miłośników rasy.
Wygląd charta perskiego
Saluki to elegancki i smukły pies o szczupłej, a jednocześnie mocno umięśnionej sylwetce. Cała budowa charta jest bardzo harmonijna, a charakterystyczne są długie łapy. Chart perski należy do psów średniej wielkości, ale o okazałym wzroście. Dorosłe osobniki osiągają od 58 do 71 cm w kłębie i ważą od 15 do 25 kg. Tak jak wszystkie charty są więc wysokie i bardzo szczupłe. Również typowa dla chartów jest głęboka klatka piersiowa i podkasany brzuch. Głowa jest długa i wąska, uszy długie, zwisające i pokryte sierścią, a oczy duże i owalne. Ogon saluki jest długi i zwisający i z imponującą sierścią. Charty perskie poruszają się z wielką gracją i zwinnością.
Sierść i umaszczenie
Chart perski występuje w dwóch odmianach – krótkowłosej i długowłosej. W wersji długowłosej pies ma w kilku miejscach na ciele (m.in. na ogonie, uszach i łapach) okazałe frędzle. Sierść saluki jest niesamowicie miękka i jedwabista, ze śladowym ilościami podszerstka. Z tego też powodu chart perski prawie w ogóle nie linieje, ale trzeba psa często przeczesywać, by uniknąć plątania włosa.
U charta perskiego dopuszcza się niemal wszystkie umaszczenia, poza pręgowanym. Można więc spotkać saluki w odcieniu białym, kremowym, złotym, płowym, rudym czy czarnym. Ponadto możliwe są również białe znaczenia lub różne podpalania. Pożądane są saluki sabled, czyli podstawowa barwa przesiana czarnym włosem – zazwyczaj w postaci maski lub znaczeń na uszach lub czapraku (grzbiecie).
U saluki może występować również typowe dla akity i shiby tzw. urajiro, a więc białe znaczenia na szyi i przodzie klatki piersiowej. Dużym zainteresowaniem cieszy się także chart perski w kolorze grizzle, gdzie sierść w jednolitej ciemniejszej barwie występuje w formie tzw. płaszcza, czyli na grzbiecie, po bokach ciała i od zewnętrznej strony kończyn. Natomiast pod ciemnym płaszczem znajduje się sierść w znacznie jaśniejszym odcieniu. Do tego dochodzi charakterystyczna maska. Umaszczenie grizzle spotkać można wyłącznie u rasy saluki, borzoj, chart afgański i chart polski.
Dostojny saluki z charakterystycznymi frędzlami.
Saluki – charakter i usposobienie
Jak przystało na charta przedstawiciele tej rasy wyróżniają się dużą inteligencją, niezależnością i sporym uporem. Cenią sobie swoją przestrzeń i pilnują, by obce osoby nie przekraczały ich granic. Są dość nieufne wobec nieznajomych i podchodzą do nich z dystansem. Wobec swoich opiekunów są zaś bardzo oddane i wierne. Mocno przywiązują się do swojej rodziny i wówczas chętnie współpracują z człowiekiem. Nie są jednak przesadnie pilnymi uczniami. Owszem, są bystre, ale szybko się nudzą i ciężko je zmotywować.
Chart perski to pies bardzo aktywny, który potrzebuje naprawdę dużo ruchu. Nie jest to pies, który zadowoli się krótkimi spacerami ciągle tą samą trasą wokół bloku. Saluki wymaga codziennych długich spacerów po lesie, by mógł realizować swoje potrzeby gatunkowe. To pies wyhodowany do udziału w polowaniach, ma zatem bardzo silny instynkt łowiecki i bardzo czuły węch. Nie wolno puszczać saluki luzem bez wypracowania idealnego przywołania, ponieważ chęć pogoni za zwierzyną jest ogromna u tych chartów. Sama aktywność fizyczna to nie wszystko, chart perski potrzebuje także ćwiczeń umysłowych oraz zabaw z opiekunem. Uważajmy tylko, by nie pobudzać nadmiernie charta i nie aktywować u niego instynktu łowieckiego. Warto wprowadzić szarpaki ze sztucznego futra, ale zabawę trzeba przeprowadzać mądrze.
Duża niezależność i ostrożność chartów sprawiają, że nie uchodzą one za zbytnio przyjazne. Są również bardzo samodzielne i chętnie same podejmują decyzje i to nie zawsze takie, które spodobają się człowiekowi. Dlatego też saluki nie wolno zostawić samego sobie, tylko trzeba poświęcić czas na odpowiednie wychowanie psa. W dobrych rękach chart perski jest stabilnym emocjonalnie psem o dużej łagodności i pogodnym nastawianiu. Brak właściwego traktowania natomiast może skończyć się poważnym problemami behawioralnymi, łącznie z agresją.
Saluki to pies dla osób doświadczonych.
Dla kogo chart perski?
Saluki nie jest psem dla każdego i absolutnie nie nadaje się dla osoby niedoświadczonej. Opiekun charta musi rozumieć specyfikę rasy i jej potrzeby oraz znać przynajmniej podstawowe sygnały wysłane przez psa. Do tego musi być cierpliwy, wyrozumiały i konsekwentny. Żadne awersyjne metody nie sprawdzą się przy tych inteligentnych i wrażliwych psach. Muszą być traktowane łagodnie i z szacunkiem, ale też bez pozwalania na wchodzenie na głowę.
Właściciel saluki musi być bardzo aktywny, by sprostać dużej potrzebie ruchu tej rasy. Bez względu na pogodę chartowi trzeba bowiem zapewnić porządne spacery po lesie. Konieczna jest także nauka przywołania i rezygnacji z pogoni. Do tego psu rasy saluki trzeba zapewnić zajęcia umysłowe. Zatem aby zdecydować się na charta perskiego, trzeba mieć sporo czasu dla psa. Rasa pod żadnym pozorem nie może mieszkać na dworze ze względu na minimalną ilość podszerstka. Pamiętajmy, że rasa jest przystosowana do życia w ciepłym klimacie Bliskiego Wschodu, zatem siarczyste mrozy mogą sprawiać jej trudności.
Chart perski nie jest najlepszą rasą do dzieci. Duża niezależność i potrzeba spokoju sprawiają, że zaczepki dziecka mogą denerwować psa. Ponadto biegające czy raczkujące dziecko może wywołać u saluki chęć pogoni i aktywację łowiecką, co może być bardzo niebezpieczne. Zdarzają się jednak przypadki, że zrównoważony chart perski będzie świetnie dogadywał się z dzieckiem. Nie wolno jednak nigdy pozostawić dziecka z psem bez nadzoru osoby dorosłej.
W Polsce konieczne jest również pozwolenie na charta perskiego. Bez pozwolenia zabronione jest trzymanie jakiegokolwiek charta i psa w typie charta. Wynika to z przepisów prawa łowieckiego, które charta postrzegają jako ogromne zagrożenie dla zwierzyny leśnej. O pozwolenie należy wystąpić do odpowiedniego urzędu.
Saluki – zdrowie i długość życia
Tak samo jak wszystkie charty, także saluki cieszy się dobrym zdrowiem i dużą odpornością na choroby. Średnia długość życia charta wynosi 12-14 lat. Do chorób, które mogą dotykać charty perskie należy dysplazja stawów biodrowych i łokciowych oraz urazy układu ruchu. Typowa charcia budowa predysponuje te psy również do skrętu żołądka, dlatego trzeba skrupulatnie pilnować pór karmienia i nie podawać jedzenia tuż po wysiłku czy przed. Czasami u chartów pojawiają się też problemy ze wzrokiem.
Saluki szczeniak – cena i hodowla
Saluki nie są popularną rasą w Polsce, dlatego też nie ma zbyt wielu hodowli chartów perskich. Sporo osób sprowadza szczeniaka z innego kraju, gdzie rasa jest częściej spotykana. Jeśli zdecydujemy się na tę rasę, koniecznie wybierzmy rzetelnego hodowcę, który przedstawi dowody na przeprowadzanie badań. Takie badania u psów pozwalają wyeliminować ryzyko przekazywania wad genetycznych. W dobrej hodowli badane pod kątem chorób są również szczenięta. Ponadto hodowca od początku dba o odpowiednią socjalizację maluchów, co ułatwia im start w życie, a przyszłemu opiekunowi wychowanie psa.
Cena saluki z rodowodem wynosi średnio 4000 zł.