Wilczak czechosłowacki to rasa psów, która cieszy się rosnącą popularnością w ostatnich latach. A wszystko to za sprawą wyglądu bardzo przypominającego wilka. Te dostojne i niezależne psy z całą pewnością jednak nie nadają się dla każdego, ponieważ z wilkiem – poza wyglądem – łączy je również silny charakter. Dla kogo więc nadaje się wilczak?
Pochodzenie rasy
Od bardzo dawna ludzi fascynował dziki i majestatyczny wygląd wilków. Nic dziwnego więc, że przez lata próbowano uzyskać rasy psów podobne do wilka. Uznane przez FCI są obecnie tylko dwie rasy psów powstałe ze skrzyżowania owczarka niemieckiego z wilkiem – wilczak czechosłowacki właśnie oraz saarlooswolfhond.
Za twórcę rasy wilczaka uznaje się Karela Hartla, który w 1955 r. przeprowadził eksperyment polegający na skrzyżowaniu użytkowego owczarka niemieckiego z wilkiem karpackim. W trakcie badań okazało się, że szczenięta szybko odbierane od matek są inteligentne i stosunkowo chętne do pracy z człowiekiem. Rozpoczęto więc prace hodowlane nad nową rasą. Po raz ostatni krew wilka została dodana do puli genetycznej rasy na początku lat osiemdziesiątych.
Wilczak czechosłowacki – jak nazwa wskazuje – powstał w Czechosłowacji. Po rozpadzie tego kraju patronat nad wilczakiem przejęła Słowacja, ale ustalono jednak, że wszelkie zmiany we wzorcu rasy wymagają wcześniejszych konsultacji z czeskimi klubami rasy. Wilczak został oficjalnie uznany przez FCI jako rasa w 1989 r., w Polsce zaś pierwsza hodowla rasy powstała w 2000 r., mimo że już wcześniej psy tej rasy można było spotkać w naszym kraju.
Wygląd rasy
Wilczaki to duże psy, których sylwetka wpisana jest w prostokąt. Mają głowę w kształcie klina, małe i skośne oczy, stojące uszy i wysoko osadzony ogon. Są to cechy wyglądu, które posiadają również wilki. Wilczak czechosłowacki jest mocno zbudowany i silny, porusza się jednak płynnie i elegancko. Wiele osób nie jest w stanie odróżnić wilczaka od wilka i to już wiele mówi o jego wyglądzie.
Dorosły wilczak czechosłowacki osiąga wzrost w kłębie od 60 do 70 cm oraz waży od 20 do 30 kg. Wilczaki są więc wysokie, ale dość szczupłe.
Sierść i umaszczenie
Cechy wilcze spotkać można również w rodzaju i umaszczeniu sierści. Wilczak ma bowiem półdługi, prosty i przylegający włos okrywowy z gęstym podszerstkiem. Ilość podszerstka znacząco zwiększa się zimą. Średnio dwa razy w roku wilczaki intensywnie gubią sierść i konieczne jest wówczas systematyczne wyczesywanie.
Typowe dla wilków jest również umaszczenie wilczaka. Kolor sierści jest dość zróżnicowany – od szaro-żółtej do szaro-srebrzystej. Charakterystyczna jest tu maska – jasna lub ciemna w zależności od całkowitego umaszczenia.
Majestatyczny wilczak mocno przypomina wilka.
Wilczak czechosłowacki – charakter i usposobienie
Nie tylko pod względem wyglądu wilczaki przypominają wilki. Również wiele cech charakteru jest podobnych – jak choćby duża niezależność, upartość i czujność. Wilczak czechosłowacki jest też bardzo inteligentny i pewny siebie. Cechy te sprawiają, że niekoniecznie chętnie będzie wykonywał polecenia niedoświadczonego opiekuna. Podobnie jak wilki, także wilczaki czechosłowackie są nieufne i ostrożne wobec obcych. Dodatkowo posiadają mocno rozwinięty instynkt terytorialny i obronny. Z dużym prawdopodobieństwem wilczak nie wpuści na swój teren żadnej obcej osoby. Tym bardziej, że mocno przywiązują się do właściciela i w jego obronie jest w stanie zrobić naprawdę wiele.
Czy wilczak jest agresywny i dominuje?
Wciąż często można spotkać się ze stwierdzeniem, że wilczak czechosłowacki ma skłonność do dominacji nad człowiekiem. Równie często można usłyszeć, że wilczaki są agresywne i niebezpieczne. Żadne z powyższych stwierdzeń nie ma nic wspólnego z prawdą. Psy – a więc także wilczaki – nie dominują ludzi. Teoria dominacji została już dawno obalona – nawet przez samego twórcę tej teorii – Johna Fishera. Wiele osób za dominację błędnie brało takie zachowania wilczaka jak skakanie na człowieka, ciągnięcie na smyczy czy warczenie. Żadne z tych zachowań nie świadczy w żaden sposób o dominacji. Zachowania te są przejawem problemów behawioralnych, których przyczyny mogą być bardzo różne – między innymi lęk, frustracja na bazie niespełnionych potrzeb czy wyuczone złe strategie przetrwania.
Podobnie wygląda kwestia agresji wilczaka. Żaden wilczak czechosłowacki nie jest agresywny z sam z siebie. Do zachowań agresywnych doprowadzają zazwyczaj błędy człowieka. Nieodpowiednia socjalizacja, wpychanie psa w sytuacje za trudne, nierespektowanie psich sygnałów czy brak wymaganej dawki ruchu mogą doprowadzić do frustracji, a ona w konsekwencji do agresji. Pamiętajmy tylko, że agresja to jeden ze sposobów psiej komunikacji i nie ma nic złego w tym, że pies warczeniem mówi nam, czego nie robić. Ważne, by to rozumieć. Niestety, często ludzie nie mają pojęcia o wysyłanych przez psa sygnałach, a w przypadku dużych i niezależnych ras jak wilczak czechosłowacki może to doprowadzić do niebezpiecznych sytuacji.
Podsumujmy jednak i podkreślmy raz jeszcze – wilczak czechosłowacki nie ma skłonności do dominacji ani agresji, nie jest też drapieżnikiem jak wilk. Jednocześnie nie jest to rasa dla każdego, ponieważ niewłaściwie traktowany może stanowić zagrożenie.
Wilczaki są uparte i niezależne.
Dla kogo wilczak czechosłowacki?
Zatem kto jest idealnym opiekunem dla wilczaka? Z całą pewnością osoba doświadczona w pracy z psami i rozumiejąca wysyłane przez psa komunikaty. Właściciel wilczaka musi znać specyfikę rasy i zapewnić odpowiednią dawkę wysiłku fizycznego i psychicznego. Krótkie spacery wokół bloku to zdecydowanie za mało dla wilczaka – pies tej rasy potrzebuje długich przechadzek po lesie. Uważajmy jednak ze spuszczaniem psa ze smyczy – wilczaki mają silny instynkt łowiecki zatem nie powinny one biegać luzem. Stanowią bowiem duże zagrożenie dla zwierzyny leśnej. Natomiast na zmęczenie mentalne wilczaka poleca się zwłaszcza nosework i inne zabawy węchowe.
Wilczak czechosłowacki nie jest też najtrafniejszym wyborem, jeśli mieszkamy w małym mieszkaniu w bloku na gęsto zaludnionym osiedlu. Psy te potrzebują przestrzeni, a jednocześnie wykazują zachowania obronne i mogą stresować się dużą liczbą spotykanych ludzi. Zdecydowanie lepiej wilczaki odnajdą się w domach i to najlepiej przy lesie. Nie znaczy to jednak, że ogród może zastąpić im spacery. Brak spacerów szybko doprowadzi do problemów behawioralnych.
Warunki mieszkaniowe są istotne dla wilczaka, ale najważniejszy jest świadomy, cierpliwy i konsekwentny opiekun. Sporo aktywności fizycznej to bowiem nie wszystko – potrzeba jeszcze zapanować nad silnym i niezależnym charakterem wilczaka. Właściciel musi więc być stanowczy i pewny tego, co chce psu przekazać, ale jednocześnie łagodny i wyrozumiały. Żadne formy awersji nie wchodzą w grę, ponieważ szybko odwrócą się przeciwko człowiekowi. Zresztą metody awersyjne już dawno powinny być zakazane przy wszystkich psach – czy to małych chihuahuach, czy wielkich dogach niemieckich.
Warto też wziąć pod uwagę, że wilczaki czechosłowackie mocno przywiązują się do swojego opiekuna, co może doprowadzić do zaburzeń separacyjnych. Niszczenie w domu, uporczywe wokalizacje czy załatwianie się w domu jest oczywiście do wypracowania, ale wymaga długiej i żmudnej pracy. Nie każdy człowieka jest na to gotowy. I nie każdy ma na tyle wyrozumiałych sąsiadów…
Wilczak czechosłowacki a dziecko
Wprawdzie wilczaki są bardzo oddane swojej rodzinie, to niekoniecznie stanowią dobry wybór do domu z dzieckiem. Są duże, niezależne i cenią sobie przestrzeń, czego małe dzieci nie zawsze przestrzegają. Jednak odpowiednio socjalizowany od szczenięcia wilczak ze spełnionymi wszystkimi potrzebami gatunkowymi, może dobrze dogadywać się ze starszymi dziećmi. Jednak nawet w przypadku bardzo zrównoważonego, stabilnego emocjonalnie i łagodnego wilczaka wszystkie kontakty psa z dzieckiem powinny odbywać się pod nadzorem osoby dorosłej.
Zdrowie i długość życia wilczaka
Wilczaki cieszą się bardzo dobrym zdrowiem i długim życiem jak na psy tej wielkości. Średnia długość życia wilczaka wynosi 13-16 lat. Rasa ta nie jest obciążona żadnymi chorobami genetycznymi. Nie występuje też tak częsta dla dużych psów dysplazja stawów biodrowych. Oczywiście zdarzają się choroby typowe dla wszystkich psów, ale trzeba uczciwie przyznać, że wilczaki mają naprawdę końskie zdrowie. Z racji wielkości wilczaków warto zachować szczególną ostrożność z porami karmienia, by nie doszło do skrętu żołądka.
Wilczak czechosłowacki szczeniak – cena i hodowla
W Polsce nie ma zbyt wielu hodowli wilczaków czechosłowackich, ale z pewnością osoby zainteresowane znajdą szczeniaka dla siebie. Koniecznie wybierzmy sprawdzoną hodowlę, ponieważ wilczak z pseudohodowli może być chorowity lub mieć poważne problemy behawioralne – w tym związane z agresją. Za to odpowiedzialny hodowca rozmnaża wyłącznie zrównoważone i zdrowe osobniki, dbając jednocześnie o dobrą socjalizację od małego.
Cena wilczaka czechosłowackiego z rodowodem wynosi średnio 3500-5000 zł.
Rosnąca popularność wilczaków
Od ładnych już kilkunastu lat rośnie popularność wilczaków. Wiele osób ulega pokusie posiadania psa wyglądającego jak wilk. Zapominają tylko, że w parze z wilczym wyglądem idzie także wilczy temperament. Modzie na wilczaki sprzyjają też seriale, jak choćby Gra o tron. Występowały tam wilkory przypominające wielkie wilki, a grały je psy rasy Northern Inuit Dog. Zafascynowani nimi ludzie zaczęli kupować wilczaki, husky i inne psy podobne do wilka, co niestety często później kończyło się oddaniem psa do schroniska. Ludzie nie radzili sobie bowiem z niezależnymi i bardzo energicznymi psami.
Dziś moda nieco się uspokoiła, ale wciąż wiele wilczaków trafia w nieodpowiednie ręce. Zatem jeśli najdzie nas ochota na wilczaka, przemyślmy sto razy, czy to rzeczywiście odpowiednia rasa dla nas. W przeciwnym wypadku wszyscy będą nieszczęśliwi – i my, i pies.