Chart afgański

Chart afgański to pies o wyjątkowej urodzie i ciekawym charakterze. Jego potrzeba niezależności sprawia, że nie jest to odpowiednia rasa dla każdego. Nie dość bowiem, że trzeba poświęcić mnóstwo czasu na właściwe wychowanie, to jeszcze należy zadbać o długą i gęstą sierść afgana. Poznaj bliżej te oryginalne psy.

Pochodzenie rasy

Charty afgańskie uznawane są za jedne z najstarszych psów myśliwskich. Jak nazwa rasy wskazuje, psy te wywodzą się z Afganistanu, choć równie popularne niemal od początku były też w Indiach. Inne określenia afganów to balkh i chart kabulski. Przez długi czas obwiązywał zakaz sprzedawania tych psów obcokrajowcom, dlatego do Europy trafiły one dopiero w XX wieku.

Za podstawę do opracowania wzorca rasy uchodził najbardziej znany wówczas chart Zardin. Przybył on do Wielkiej Brytanii i błyskawicznie odniósł sukces, zwyciężając na wystawie w Crystal Palace w 1907 roku. To do niego porównywano kolejne pokolenia chartów i próbowano uzyskać psa jak najbardziej podobnego do Zardina.

W latach 20. XX wieku działały dwie duże hodowle chartów afgańskich, które różniły się między sobą dość znacznie. Psy z hodowli majora Bell-Murraya były wysokie, miały lekką budowę ciała, nisko osadzony ogon, długą szyję i nieznaczne owłosienie. Określane były jako charty pustynne. Z kolei psy z hodowli Mary Amps były grubokościste z dobrze wysklepioną klatką piersiową i obfitym owłosieniem. One były nazywane chartami górskimi. W kolejnych latach rozpoczęto krzyżowanie psów z tych dwóch hodowli. Z tego też powodu współczesne charty afgańskie nie przypominają za bardzo swoich dawnych przodków.

Pierwotnie charty z Afganistanu pełniły rolę psów myśliwskich i wyścigowych. Szczególnie dobrze sprawdzały się podczas polowań na gazele, lisy i wilki, czyli większą zwierzynę. Wykorzystywano je również do pilnowania i obrony stada. W charcie zatem rozwijano zarówno instynkt łowiecki, jak i obronny, co ma znaczenie do dziś. Chart afgański bowiem to pies o mocnym temperamencie i silnych instynktach. Niestety, wiele osób dostrzega w nich wyłącznie oryginalny wygląd i traktują je jak pieski ozdobne i do towarzystwa. Szybko jednak wspólne życie z chartem weryfikuje rzeczywistość.

Wygląd charta afgana

Chart afgański zdecydowanie zalicza się do psów dużych. Dorosłe osobniki osiągają od 63 do 78 cm wzrostu w kłębie i ważą od 25 do 30 kg. Jak widać są więc szczupłe, ale bardzo wysokie. Mają bardzo smukłą i lekką budowę oraz umięśnione ciało. Ich głowa jest długa i niezbyt wąska z wyraźnie zaznaczonym guzem potylicznym. Uszy afgana pokryte są długim włosem i opadają luźno wzdłuż głowy. Charakterystyczna dla wszystkich chartów jest głęboka i mocno wysklepiona klatka piersiowa. Ogon zaś jest długi i na ogół noszony wysoko.

Sierść i umaszczenie

Afgany mogą pochwalić się przepiękną sierść. Ich włosie jest bowiem długie, aksamitne i jedwabne. Tak bujna i długa sierść wymaga bardzo starannej pielęgnacji. Charta należy codziennie wyczesywać, by nie dopuścić do plątania się włosia i kudłacenia. Nie należy za to strzyc tych psów. Chart afgański nie posiada typowej sierści, tylko włosy. Psy te nie mają również podszerstka, ponieważ nie był im potrzebny na pustyni i w gorącym klimacie. Z powodu braku podszerstka psy te nie najlepiej znoszą niskie temperatury. Co ciekawe, włosie charta – nawet gdy jest mokre – nie wydziela specyficznego zapachu.

Wzorzec rasy dopuszcza każdy rodzaj umaszczenia. Najpopularniejsze jednak zdecydowanie są charty rude, białe i czarne.

Wysokie i bardzo smukłe z olśniewającą długą sierścią charty afgańskie.

Chart afgański – charakter i usposobienie

Charty afgańskie cechuje przede wszystkim duża niezależność typowa dla psów ras pierwotnych. Owszem, mocno przywiązują się do swojego opiekuna i nie lubią samotności, ale jednocześnie potrzebują przestrzeni i czasu tylko dla siebie. To bardzo inteligentne psy, jednak dość uparte i oporne w szkoleniu. Szybko się nudzą i rezygnują z nauki. A prawidłowe wychowanie charta jest bardzo ważne, ponieważ psy te mogą łatwo wejść człowiekowi na głowę, co nie skończy się dobrze.

Chart afgański wymaga naprawdę dużej dawki ruchu. Nie wystarczą mu krótkie spacery wokół bloku czy parku, ten pies został stworzony do długich wędrówek. Chętnie więc będzie spacerował nawet przez kilka godzin po lesie czy biegał wspólnie z opiekunem. Pamiętajmy jednak, że chart afgański to pies myśliwski, dlatego nie wolno puszczać tego psa luzem po lesie. Z dużą dozą prawdopodobieństwa pies pogoni za zwierzyną i ciężko będzie go znaleźć. Lepiej instynkt łowiecki charta rozładować przy pomocy odpowiednich zabawek dla psa (np. ze sztucznego futra) lub pracy węchowej podczas noseworku lub tropienia.

Psy tej rasy wobec swoich właścicieli są zazwyczaj łagodne i opanowane. Inaczej wygląda sprawa w kwestii obcych. Charty są bowiem ostrożne i nieufne, niechętnie dopuszczają nieznajomych do siebie i swojej rodziny. Pilnowały kiedyś stada i do dziś pozostał w nich silny instynkt obronny.

Czy chart afgański jest agresywny?

Chart afgański nie jest zbyt popularną rasą, a to dlatego, że wiele osób przypisuje im agresywną naturę. Rzeczywiście charty bywają zawzięte i nieprzewidywalne, a ich niechęć do obcych jest powszechnie znana. Nie można jednak zapominać o tym, że na zachowania agresywne u psa największy wpływ ma wychowanie i sposób traktowania przez właściciela. Charty afgańskie nie są zatem agresywne same z siebie. W dobrych rękach cechują się wręcz łagodnością i opanowaniem. Ale charty, których potrzeby nie są spełniane, a stawiane przez nich granice nie są respektowane, mogą sięgnąć po silniejszą komunikację – w tym komunikaty agresywne.

Łatka agresywności została przypięta chartom z pewnością także dlatego, że jest to trudna do ułożenia rasa i wiele osób nie radzi sobie z tymi psami. Psy tej rasy bywają porywcze i mogą działać pod wpływem impulsu – zwłaszcza, gdy aktywuje im się instynkt łowiecki czy terytorialny. Charty afgańskie są niebezpieczne przede wszystkim dla uciekającej zwierzyny i dla intruzów wkraczających na rewir chartów.

Charty nie należą do łatwych psów.

Pozwolenie na charta afgańskiego

W Polsce na posiadanie charta afgańskiego – podobnie jak w przypadku charta polskiego – wymagane jest pozwolenie z urzędu. Konieczność posiadania pozwolenia wynika z przepisów prawa łowieckiego. Charty bowiem mają niezwykle silny instynkt łowiecki i w ułamku sekund rozpoczynają pogoń za uciekającym zwierzęciem. Istnieje zatem ryzyko, że chart w przypadkowych rękach stałby się groźną bronią. Zresztą przez długie lata z różnych odmian chartów korzystali kłusownicy.

Za brak pozwolenia na posiadanie charta grozi kara finansowa, a nawet więzienie.

Dla kogo chart afgański?

Chart afgański to na pewno nie jest pies dla każdego. Jest to rasa trudna i wymagająca, dlatego też potrzebuje doświadczonego opiekuna, który zna specyfikę rasy i potrafi zapanować nad temperamentem charta. Opiekun afgana musi być więc pewny siebie, konsekwentny, ale też cierpliwy i opanowany. Żadne metody awersyjne czy wybuchy złości właściciela nie przyniosą pozytywnego efektu, a wręcz przeciwnie – zerwą relację z psem i wywołają poważne kłopoty.

Osoba decydująca się na charta afgańskiego musi zarezerwować sporo czasu dla psa. Charty wymagają bardzo dużo aktywności, ale także czasu poświęconego na wychowanie oraz pielęgnację sierści. To zatem nie jest pies dla osób zapracowanych i spędzających większość czasu poza domem. Chart afgański nie może być pozostawiony sam sobie, ponieważ znudzony i sfrustrowany chart może stać się niebezpieczny.

Chart afgański nie może również mieszkać na zewnątrz. Psy te nie mają podszerstka i nie poradzą sobie w trudnych warunkach atmosferycznych. Ponadto psy te – choć niezależne i ceniące swoją przestrzeń – nie mogą żyć z dala od człowieka, ponieważ zdziczeją. Taki niezsocjalizowany chart może potem stanowić zagrożenie dla ludzi. Poza tym nuda i brak zajęć mogą sprowokować charta do podkopów czy ucieczek.

Chart afgański do dziecka?

Ze względu na niezależny i mocny charakter oraz niesamowicie silny instynkt łowiecki i obronny chart afgański nie nadaje się do dzieci. Te psy cenią sobie swoją przestrzeń, a trudno oczekiwać od małego dziecka, że będzie rozumiało sygnały charta i stawiane przez niego granice. Ponadto raczkujące czy biegające po domu dziecko może aktywować u charta chęć pogoni i może się to skończyć tragicznie. Oczywiście stabilny emocjonalnie i odpowiednio prowadzony chart może świetnie dogadać się z dzieckiem i będzie go nawet bronił, ale zawsze zalecana jest ostrożność. Nigdy nie wolno zostawiać dziecka z chartem bez nadzoru.

Szczęśliwe i wybiegane charty są za to łagodne, spokojne i bardzo oddane swojej rodzinie, przez co nawiązują piękną przyjaźń na długie lata – również z dziećmi.

Zdrowie i długość życia

Chart afgański należy do psów zdrowych i wytrzymałych, a jego średnia długość życia wynosi 12-14 lat. Jak przy wszystkich dużych rasach należy mieć na uwadze ewentualne problemy z układem ruchu. Głęboka klatka piersiowa zaś predysponuje te psy do skrętu żołądka, należy więc pilnować pór karmienia.

Do dolegliwości typowych dla rasy należą:

• Zaćma – choroba, która doprowadza ostatecznie do utraty wzroku. U chartów afgańskich wynika zazwyczaj z mutacji genetycznej, a rzadziej z zaburzeń metabolicznych, urazów, toksyn czy błędów żywieniowych.
• Odbarwienie lusterka nosowego – rozwija się z powodu zaniku melanocytów.
• Moczówka – choroba wynikająca z braku możliwości zagęszczania moczu przez niedobór hormonu wazopresyny. Objawia się bardzo częstym piciem wody w dużych ilościach.
• Zwyrodnienie rdzenia kręgowego – schorzenie uwarunkowane genetycznie, które pierwsze objawy daje między trzecim a ósmym miesiącem życia psa. Pojawiają się wtedy problemy z poruszaniem i niedowład kończyn.
• Dermatoza reagująca na testosteron – dolegliwość pojawiająca się u samców – na ogół starszych i kastrowanych, u których pomimo kastracji wciąż utrzymuje się wysoki poziom testosteronu. Prowadzi do problemów skórnych, między innymi do przełysień.

Chart afgański szczeniak – cena i hodowla

Jeśli zdecydujemy się na charta, to najpierw znajdziemy renomowaną i sprawdzoną hodowlę tej rasy. W przypadku chartów afgańskich ma to szczególne znaczenie, ponieważ charty z pseudohodowli mogą być niestabilne psychicznie, a przez to jeszcze bardziej problematyczne. Mogą również być obarczone poważnymi wadami genetycznymi. W profesjonalnej hodowli zaś rozmnażane są wyłącznie zrównoważone charty bez żadnych wad genetycznych i chorób. Badane są także narodzone szczenięta, a hodowca dba dodatkowo o mądrą socjalizację maluchów. Dzięki temu przyszły opiekun ma ułatwione zadanie w wychowaniu charta.

Cena charta afgańskiego z rodowodem wynosi średnio od 2500 do 4000 zł. Pamiętajmy o wymaganym pozwoleniu na posiadanie psa tej rasy.